Các cố vấn và chuyên gia phân tích nhìn lại những giao dịch tốt nhất và tồi tệ nhất của họ, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm về cách các nhà đầu tư cá nhân nên định vị danh mục của họ trong năm 2023.
Một năm rơi thẳng!
Nói năm 2022 là một năm đáng thất vọng đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ có lẽ vẫn hơi nhẹ nhàng. Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ bị thu hút bởi lãi suất thấp trong thời kỳ đại dịch COVID-19 nên đã tham gia thị trường cổ phiếu. “Đội quân F0” này sau đó đã khiến giá cổ phiếu tăng vọt, thậm chí tiền điện tử cũng bùng nổ. Nhưng rồi năm 2022, họ như rơi thẳng từ trên trời xuống dưới đất.
Cuộc xung đột Nga – Ukraine, lạm phát cao dai dẳng, lãi suất tăng và lo ngại về suy thoái kinh tế đã thay đổi cục diện, với S&P 500 giảm gần 20% và Nasdaq Composite giảm hơn 33%. Bitcoin thậm chí tồi tệ hơn khi giá trị mất hơn 60%.
Liệu tình hình có được cải thiện trong năm nay? Triển vọng thực sự không sáng sủa là bao. Giám đốc điều hành các ngân hàng đã bàn về kế hoạch cắt giảm việc làm và suy thoái kinh tế trong năm nay. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế vẫn chia rẽ quan điểm liên quan tới việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tăng lãi suất lên mức nào. Làn sóng tăng lãi suất ở khắp nơi vừa nhằm kiềm chế lạm phát nhưng cũng kéo trùng tâm lý ở mọi nơi từ Wall Street đến Main Street.
Dưới đây là những bài học đầu tư mà một số cố vấn tài chính đã rút ra sau một năm đáng thất vọng của thị trường.
Nghĩ dài hạn
Ross Mayfield, chuyên gia phân tích chiến lược đầu tư tại Baird
Ông Mayfield cho biết công ty ông đang khuyến nghị khách hàng nên nghĩ dài hạn hơn và bám sát kế hoạch của họ. “Chúng tôi dự đoán thị trường tài chính sẽ biến động nhiều hơn trong thời gian tới, bao gồm cả khả năng kiểm tra lại đáy hồi tháng 10/2022 ngay trong đầu năm nay. Tuy nhiên, với nhà đầu tư dài hạn, chúng tôi cho rằng mọi thứ bắt đầu có vẻ hấp dẫn. Định giá của hầu hết cổ phiếu đã được thiết lập lại, trong khi lợi suất trái phiếu lại dao động quanh mức cao nhất thập kỷ qua”, ông Mayfield nói.
Về mặt chiến thuật, ông cho rằng nhà đầu tư nên giữ tâm lý thận trọng trong ngắn hạn và vị thế phòng thủ là hợp lý. “Chúng tôi khuyến nghị tăng đầu tư vào trái phiếu và cổ phiếu chất lượng, đồng thời sử dụng các đợt tăng giá để giảm tỷ trọng vào các tài sản mang tính đầu cơ hơn trong bối cảnh thế giới đang bước vào thời kỳ kinh tế tăng trưởng chậm hoặc tệ hơn là suy thoái”.
Theo ông, cơ hội tốt nhất trong năm 2023 sẽ đến từ các chứng khoán chất lượng cao, tập trung vào những doanh nghiệp có dòng tiền mặt tự do mạnh mẽ và có khả năng phục hồi biên lợi nhuận. Doanh nghiệp nào có khả năng bảo vệ được tỷ suất lợi nhuận sẽ được đền đáp trong năm nay khi mà biên lợi nhuận có thể tiếp tục chịu áp lực giảm trong năm 2023.
Hầu hết chỉ số chứng khoán chất lượng cao đều có tỷ trọng lớn về công nghệ và tăng trưởng, nhưng ông Mayfield lại không khuyến nghị mua cổ phiếu các lĩnh vực này, đồng thời ủng hộ các chứng khoán có thể tạo ra phần lớn dòng tiền mặt trong một khoảng thời gian ngắn.
Công nghệ phục hồi
Colin Moynahan, cố vấn tài chính cho Twenty Fifty Capital
Theo ông Moynahan, năm 2023 là năm để tập trung vào các yếu tố nền tảng. “Hãy ưu tiên duy trì một quỹ khẩn cấp vừa đủ, đủ tiền mặt để trang trải các nhu cầu ngắn hạn và chú ý đến các khoản nợ. Quỹ khẩn cấp vừa đủ giúp làm dịu các phản ứng cảm xúc đối với sự sụt giảm trong danh mục đầu tư, từ đó giúp tránh bị cám dỗ phải bán tài sản trong thời kỳ suy thoái”.
Ông cho rằng khi lãi suất ở mức cao hoặc tiếp tục tăng, các khoản nợ cá nhân sẽ trở nên đắt đỏ hơn. Vì vậy, mọi người cần chú ý đến những chi phí gia tăng này trong suốt năm 2023 và điều chỉnh cả quỹ khẩn cấp và chi tiêu hàng tháng cho phù hợp.
Nói về cơ hội tốt nhất trong năm 2023, ông Moynahan dự đoán các cơ hội lớn sắp xuất hiện trên thị trường. “Những người sẵn sàng kiên nhẫn, bám sát kế hoạch của họ và tiếp tục đầu tư sẽ nhìn thấy những cơ hội tuyệt vời cho các khoản đầu tư dài hạn. Sẽ có một số công ty trong khắp các lĩnh vực giao dịch với giá trị cơ bản rất hấp dẫn trong năm nay. Tôi nghĩ rằng nhiều cơ hội sẽ xuất hiện trong lĩnh vực công nghệ nếu lãi suất tiếp tục tăng. Một số công ty bền vững đã có và có thể tiếp tục chứng kiến hệ số P/E tăng trở lại trong những tháng tới”.
Bán đồng đô la Mỹ
Fiona Cincotta, chuyên gia phân tích thị trường tài chính cao cấp tại City Index
“Chúng tôi dự đoán năm 2023 sẽ là năm có hai nửa đối lập, với sự khác biệt theo địa lý. Mặc dù các ngân hàng trung ương vẫn được cho là sẽ tăng lãi suất trong quý 1/2023, song chúng tôi cho rằng sự chú ý của thị trường sẽ nhanh chóng chuyển sang thời điểm Fed có thể bắt đầu giảm lãi suất. Song với tình hình lạm phát dai dẳng như hiện nay, điều này khó có thể xảy ra cho đến nửa cuối năm nay, thậm chí là tới quý 4/2023. Vì vậy, định vị cho nửa đầu năm nay, với việc Mỹ có thể bước vào suy thoái, nhà đầu tư có thể duy trì vị thế phòng thủ. Tuy nhiên, sang nửa sau, các cổ phiếu chu kỳ và công nghệ có thể trở thành khoản đầu tư thịnh hành”, bà Fiona nói.
Cũng theo bà, trong năm nay, nhà đầu tư có thể bán khống đô la Mỹ. Tâm điểm của năm nay, đặc biệt là trong nửa cuối năm, sẽ là thời điểm Fed áp dụng chính sách ôn hoà. Trong khi đó, các ngân hàng trung ương khác dường như không sẵn sàng bắt đầu giảm lãi suất trở lại trong năm nay. Vì vậy, đồng đô la Mỹ có thể chịu nhiều áp lực hơn, và phần lớn đà tăng trong năm ngoái có thể bị xoá sổ.
“Hãy bán USD/JPY, đặc biệt nếu ngân hàng trung ương Nhật Bản chuyển sang lập trường ít ôn hoà hơn. Hãy mua EUR/USD vì Ngân hàng Trung ương châu Âu khó có thể bắt đầu giảm lãi suất trong năm nay, nghĩa là sự khách biệt trong chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương có thể giúp cặp tiền tệ này tăng giá. Ngoài ra, hãy đặt vị thế mua vào vàng, đó cũng là một cách để gia tăng áp lực bán với đô la Mỹ”.
Áp dụng chiến lược đã thử nghiệm và thành công
Marguerita Cheng, cố vấn tài chính và Giám đốc điều hành của Blue Ocean Global Wealth
“Tôi khuyến khích nhà đầu tư áp dụng các chiến lược đã được thử nghiệm và thành công, như đa dạng hóa và bình quân giá”, bà Marguerita chia sẻ. Chiến lược bình quân giá là nguồn vốn được tách nhỏ và sử dụng vào các mốc thời gian khác nhau thay vì “tất tay” tại một thời điểm. Các phần vốn được chia bằng nhau và thời gian rót vốn theo chu kỳ hàng tuần, tháng hoặc quý…
Kim Dung / Vietstock